INFOdoradca+ Informacje o zawodach - Powiatowy Urząd Pracy dla Powiatu Nowosądeckiego

Ogrodnik szkółkarz 611305

• Ogrodnik.
• Ogrodnik producent bylin.
• Ogrodnik producent drzew i krzewów owocowych.
• Ogrodnik producent drzew i krzewów ozdobnych.
• Ogrodnik producent sadzonek.
• Szkółkarz.

W Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie:

• 6113 Gardeners, horticultural and nursery growers.

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

• Sekcja A – Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo.

Notka metodologiczna

Opis informacji o zawodzie opracowano na podstawie:

• analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe oraz międzynarodowe) oraz źródeł internetowych,
• analizy opisu zawodu zamieszczonego w wyszukiwarce opisów zawodów na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia,
• badań ankietowych prowadzonych w projekcie INFODORADCA+ w marcu 2019 r.,
• zebranych opinii od recenzentów, członków panelu ewaluacyjnego oraz zespołu ds. walidacji i jakości informacji o zawodach.

Autorzy i eksperci opiniujący

Zespół Ekspercki:

• Wojciech Gostomski – Doradca Consultants Ltd. sp. z o.o., Gdynia.
• Rafał Kozik – Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych i Słabowidzących, Kraków.
• Izabela Pyszkowska – Poradnia Doradztwa Zawodowego i Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Elbląg.

Zespół ds. walidacji i jakości informacji o zawodzie:

• Anna Będzińska – Doradca Consultants Ltd. sp. z o.o., Gdynia.
• Joanna Gralak-Merchel – Doradca Consultants Ltd. sp. z o.o., Gdynia.
• Krzysztof Symela – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Włodzimierz Walkusz – Doradca Consultants Ltd. sp. z o.o., Gdynia.

Recenzenci:

• Małgorzata Brola – Kuratorium Oświaty w Warszawie, Delegatura w Radomiu, Radom.
• Karolina Karpińska – Szkoła Podstawowa Specjalna nr 26 w Lublinie, Lublin.

Panel ewaluacyjny – przedstawiciele partnerów społecznych:

• Marek Rudziński – Krajowe Centrum Edukacji Rolniczej w Brwinowie, Brwinów.
• Monika Szymańska – Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, Warszawa.

Data (rok) opracowania opisu informacji o zawodzie: 2019 r.

Ogrodnik szkółkarz wykonuje prace związane z rozmnażaniem ²⁴ roślin sadowniczych ²³ oraz bylin ³, drzew i krzewów ozdobnych. Produkuje sadzonki wieloletnich roślin sadowniczych, drzewek owocowych oraz krzewów jagodowych ¹¹

Opis pracy

Ogrodnik szkółkarz jest zawodem o charakterze produkcyjnym. Zajmuje się produkcją materiału szkółkarskiego ¹⁵ roślin sadowniczych oraz ozdobnych. Prowadzi mateczniki ¹³, sady zraźnikowe ²⁶, sady nasienne ²⁵ w celu pozyskania materiału rozmnożeniowego ¹⁴. Przygotowuje nasiona do siewu oraz części roślin do rozmnażania. Wykonuje szczepienie ²⁷ i okulizacje ¹⁷ drzew i krzewów. Prowadzi produkcję w matecznikach podkładek ²¹ oraz sadzonek w szkółkach bylin, drzew i krzewów. Wykonuje cięcia formujące drzew i krzewów ozdobnych w celu nadania im pożądanego wyglądu.

Ogrodnik szkółkarz może produkować materiał rozmnożeniowy na własne potrzeby, do dalszej produkcji lub go sprzedawać. Prowadzi również sprzedaż sadzonek bylin, drzewek owocowych, krzewów jagodowych oraz drzew i krzewów ozdobnych.

.

Sposoby wykonywania pracy

W swojej pracy ogrodnik szkółkarz stosuje metody, techniki i sposoby związane m.in. z:

• ocenianiem przydatności gleby do uprawy określonych roślin szkółkarskich,
• przygotowaniem do siewu i sadzenia podkładek oraz sadzonek,
• dobieraniem gatunków roślin szkółkarskich do warunków klimatycznych, które występują na danym terenie, jak również do zapotrzebowania i oczekiwań klientów,
• wykonywaniem zabiegów uprawowych ³², takich jak orka ¹⁸, bronowanie ¹, nawożenie,
• rozmnażaniem roślin szkółkarskich poprzez wysiew nasion, pozyskiwaniem sadzonek poprzez podział roślin oraz dokonywanie odpowiednich cięć roślin matecznych,
• sadzeniem roślin szkółkarskich bezpośrednio w gruncie lub w pojemnikach,
• wykonywaniem zabiegów pielęgnacyjnych, polegających na nawadnianiu roślin, ochronie przed przymrozkami, zwalczaniu chorób, szkodników, chwastów,
• cięciem drzew i krzewów w celu uzyskania odpowiednich ich form,
• wykopywaniem ręcznym lub mechanicznym roślin szkółkarskich, a następnie ich sortowaniem,
• przygotowywaniem wykopanych roślin szkółkarskich do ich dołowania ⁵ lub przechowywania w chłodniach szkółkarskich,
• pakowaniem, etykietowaniem i transportowaniem roślin szkółkarskich do punktów sprzedaży, a następnie ich sprzedażą,
• posługiwaniem się maszynami, urządzeniami stosowanymi w uprawach szkółkarskich oraz ich konserwowaniem, zgodnie z zaleceniami producentów,
• automatyzowaniem procesu produkcji szkółkarskiej poprzez zastosowanie nowoczesnych systemów opartych o programy komputerowe sterujące procesem technologicznym.

Więcej szczegółowych informacji znajduje się w sekcjach: 3.1. Zadania zawodowe oraz 3.2 i 3.3. Kompetencje zawodowe.

Warunki pracy

Praca w zawodzie ogrodnik szkółkarz odbywa się często na wolnym powietrzu, w trudnych warunkach atmosferycznych, z narażeniem na działanie wiatru i deszczu. Może być wykonywana również w szklarniach, tunelach foliowych, halach, magazynach, chłodniach szkółkarskich, w warunkach o zmiennej wilgotności powietrza i różnej temperaturze, czasem przy słabym oświetleniu. Wymaga niejednokrotnie dużego wysiłku fizycznego np. przy podnoszeniu, przenoszeniu ciężkich rzeczy oraz przyjmowania wymuszonej pozycji ciała, np. pochylonej, obciążającej kręgosłup, mięśnie i stawy. W niewielkim zakresie czynności zawodowe mogą być realizowane w biurze, gdzie odbywa się prowadzenie dokumentacji szkółkarskiej.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.1. Możliwości podjęcia pracy w zawodzie.

Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy

Ogrodnik szkółkarz w działalności zawodowej wykorzystuje m.in.:

• miniciągniki, ciągniki rolnicze, ciągniki szczudłowe ⁴,
• maszyny i narzędzia do uprawy gleby, np.: głębosze ⁹, pługi, kultywatory ¹², brony, glebogryzarki ⁸,
• maszyny i narzędzia do siewu i sadzenia, np.: siewniki, bruzdowniki ², sadzarki półautomatyczne, automatyczne,
• maszyny i narzędzia do prac pielęgnacyjnych, np.: obsypniki ¹⁶, pielniki ¹⁹, spulchniacze ²⁹,
• maszyny i narzędzia do nawożenia i ochrony roślin, np.: rozsiewacze nawozów, opryskiwacze,
• maszyny i narzędzia do wykopywania materiału szkółkarskiego, np.: wyorywacze boczne (szkółkarskie) ³¹, kombajny do wykopywania drzewek,
• środki transportu, np.: przyczepy, wózki ręczne, samochody, wózki jezdniowe (np. widłowe),
• inne specjalistyczne maszyny i narzędzia stosowane w matecznikach i szkółkach, np.: mieszalniki do podłoża, maszyny do napełniania m.in. doniczek podłożem, dmuchawy szkółkarskie do usuwania trocin z rzędów w matecznikach, defoliatory mechaniczne ⁶, sekatory pneumatyczne ²⁸, systemy nawadniania i fertygacji ⁷,
• narzędzia ręczne, np.: sekatory, piły, noże ogrodnicze, przyrządy do szczepienia, szpadle, łopaty, grabie, nożyce.

Organizacja pracy

Charakter pracy ogrodnika szkółkarza zależy od wielkości gospodarstwa szkółkarskiego, powierzchni mateczników oraz od rodzaju produkowanego materiału roślinnego. Praca w większym gospodarstwie wiąże się z przemieszczaniem po często rozległym terenie, wykorzystywaniem większych gabarytowo i bardziej zróżnicowanych maszyn i narzędzi. Może wiązać się z również z węższą specjalizacją wykonywanych zadań zawodowych. W zależności od miejsca pracy i wykonywanych czynności zawodowych, ogrodnik może wykonywać pracę indywidualnie lub w zespole. W pierwszym przypadku w całości samodzielne realizuje powierzone mu zadania i osobiście odpowiada za ich wykonanie. Praca zespołowa polega na wspólnym wykonywaniu części prac, np. usuwaniu chwastów z upraw szkółkarskich, rozmnażaniu roślin, przesadzaniu roślin, wykopywaniu i przygotowywaniu do sprzedaży.

Ogrodnik szkółkarz prowadzący własne gospodarstwo może kierować zespołem pracowników oraz odpowiadać np. za planowanie wielkości i terminów produkcji szkółkarskiej lub prac do wykonania, jak również za kontakty z klientami czy osobami pracującymi w laboratoriach i urzędach. Może również nadzorować pracę innych osób, kontaktując się z nimi przede wszystkim w sposób werbalny.

Praca odbywa się najczęściej w systemie jednozmianowym z nasileniem prac w okresie wiosennym, letnim i jesiennym, związanym z sezonowością produkcji ogrodniczej. Czasem może wiązać się z wyjazdami w celu wykonywania zadań zawodowych w uprawach położonych poza gospodarstwem szkółkarskim, do sklepów i hurtowni zajmujących się zaopatrzeniem w środki produkcji, innych szkółek itp. W zależności od specyfiki i technologii produkcji materiału szkółkarskiego, może wystąpić konieczność wykonywania części zadań zawodowych w dni wolne od pracy, w tym święta.

Praca czasem może być rutynowa w zależności od wykonywanych czynności zawodowych, terminu oraz technologii produkcji i różnorodności produkowanego materiału szkółkarskiego. Wymaga rozwiązywania problemów, które powstają w czasie produkcji materiału szkółkarskiego.

Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka

Podczas wykonywania prac w zawodzie ogrodnik szkółkarz mogą pojawiać się liczne zagrożenia mające wpływ na zdrowie i życie człowieka, w tym związane z występowaniem czynników szkodliwych dla zdrowia. Pracownik wykonujący ten zawód narażony jest na różnego rodzaju choroby, m.in.:

• choroby skóry,
• choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia,
• choroby układu wzrokowego wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi.

Choroby te mogą być wywoływane przez:

• bytujące w ziemi i wywołujące choroby i zakażenia szkodliwe i pasożytnicze organizmy, takie jak wirusy, pierwotniaki, nicienie, grzyby i różnego rodzaju bakterie (pałeczki okrężnicy, i salmonelli, laseczki tężca i zgorzeli gazowej),
• występujące w dużym stężeniu pyły organiczne pochodzenia roślinnego i zwierzęcego wywołujące alergie,
• zatrucia spowodowane kontaktem z preparatami chemicznymi np. stosowanymi środkami ochrony roślin ³⁰, nawozami mineralnymi, jak również kontaktem z roślinami trującymi.

Czynniki niebezpieczne prowadzące do urazów i wypadków przy pracy m.in.:

• praca maszynami z wirującymi elementami,
• praca narzędziami z ostrymi elementami,
• przemieszczanie się, w tym środkami transportu po śliskiej i nierównej powierzchni,
• porażenie prądem elektrycznym podczas pracy z wadliwie działającym sprzętem elektrycznym,
• wyciek substancji szkodliwych podczas awarii maszyn i urządzeń.

Wymagania psychofizyczne

Dla pracownika wykonującego zawód ogrodnik szkółkarz ważne są:

w kategorii wymagań fizycznych

• silna budowa ciała,
• ogólna wydolność fizyczna,
• sprawność układu krążenia,
• sprawność układu oddechowego,
• sprawność układu kostno-stawowego,
• sprawność układu mięśniowego,
• sprawność narządu wzroku,
• sprawność zmysłu dotyku,
• sprawność zmysłu węchu,
• sprawność narządu równowagi;

w kategorii sprawności sensomotorycznych

• rozróżnianie barw,
• ostrość wzroku,
• zmysł równowagi,
• czucie dotykowe,
• powonienie,
• koordynacja wzrokowo-ruchowa,
• spostrzegawczość,
• zręczność rąk,
• zręczność palców,
• brak lęku przed wysokością;

w kategorii sprawności i zdolności

• zdolność koncentracji uwagi,
• podzielność uwagi,
• wyobraźnia przestrzenna,
• uzdolnienia techniczne,
• wyobraźnia i myślenie twórcze,
• zdolność motywowania siebie,
• zdolność do przestrzegania reguł, przepisów i standardów,
• współdziałanie i współpraca w zespole (grupie);

w kategorii cech osobowościowych

• gotowość do pracy w szybkim tempie,
• gotowość do współdziałania,
• gotowość do pracy indywidualnej,
• gotowość do pracy w warunkach monotonnych,
• odpowiedzialność za działania zawodowe,
• odpowiedzialność proekologiczna,
• samodzielność,
• samokontrola,
• systematyczność,
• dyspozycyjność,
• wytrzymałość na długotrwały wysiłek fizyczny,
• rzetelność,
• dokładność,
• dbałość o jakość pracy,
• ciekawość poznawcza,
• wrażliwość estetyczna,
• wytrwałość i cierpliwość,
• gotowość do ustawicznego uczenia się,
• zamiłowanie do ładu i porządku.

Więcej informacji znajduje się w sekcjach: 3.4. Kompetencje społeczne; 3.5. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu.

Wymagania zdrowotne

Wykonywanie zawodu ogrodnik szkółkarz wymaga dobrego ogólnego stanu zdrowia i sprawności fizycznej. Pod względem wydatku energetycznego praca w tym zawodzie należy do prac średnio ciężkich. Nie występują w niej specyficzne obciążenia umysłowe.

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonywania tego zawodu jest m.in. silne uczulenie na alergeny występujące w środowisku pracy.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.4. Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie.

Wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Obecnie (2019 r.) przepisy nie określają minimalnego wykształcenia dla zawodu ogrodnik szkółkarz. Preferowane jest posiadanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodach pokrewnych – ogrodnik lub technik ogrodnik. W tych zawodach obecnie kształcą szkoły branżowe I stopnia (dawniej zasadnicze szkoły zawodowe), technika ogrodnicze, a od 1 września 2020 r. również branżowe szkoły II stopnia.

Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

W pracy w zawodzie ogrodnik szkółkarz preferowane jest posiadanie tytułu:

• ogrodnik – uzyskanego na podstawie ukończonego kwalifikacyjnego kursu zawodowego dla kwalifikacji RL.05 Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych, zdanego egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie przed Okręgową Komisją Egzaminacyjną oraz posiadanego wykształcenia ogólnego na poziomie branżowej szkoły I stopnia (dawniej zasadniczej szkole zawodowej),
• technik ogrodnik – uzyskanego na podstawie ukończonego kwalifikacyjnego kursu zawodowego w ramach kwalifikacji RL.05 Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych i RL.18 Planowanie i organizacja prac ogrodniczych, zdanych egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie przed Okręgową Komisją Egzaminacyjną oraz posiadanego wykształcenia ogólnego na poziomie średnim,
• certyfikatów (zaświadczeń) potwierdzających udział w szkoleniach branżowych w zakresie szkółkarstwa.

Możliwość uzyskania pracy w tym zawodzie zwiększa posiadanie dodatkowych uprawnień, często wręcz wymaganych przez pracodawców, np. prawa jazdy uprawniającego do prowadzenia samochodów osobowych (kategoria prawa jazdy B) lub ciągników rolniczych z przyczepami (kategoria prawa jazdy T) oraz kierowcy wózka jezdniowego (np. widłowego).

Preferowane jest posiadanie szkolenia z zakresu stosowania środków ochrony roślin. Osoba pierwszy raz odbywa szkolenie podstawowe zakończone egzaminem i potwierdzone stosownym zaświadczeniem ważnym 5 lat. Po upływie jego ważności uczestniczy w szkoleniu uzupełniającym, zakończonym egzaminem, co potwierdzone jest zaświadczeniem ważnym 5 lat.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu.

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

Pracownik w zawodzie ogrodnik szkółkarz, w zależności od posiadanego wykształcenia i doświadczenia zawodowego może:

• nadzorować i organizować przebieg procesów technologicznych związanych z produkcją szkółkarską,
• organizować i kontrolować pracę podwładnych, pełnić obowiązki kierownika niższego i średniego szczebla,
• rozszerzać swoje kompetencje zawodowe poprzez podejmowanie kształcenia i/lub szkolenia w zawodach pokrewnych.

Ważną formą rozwoju zawodowego jest otworzenie własnej szkółki zajmującej się produkcją sadzonek drzewek i krzewów owocowych lub materiału szkółkarskiego ozdobnego oraz uzyskanie kierunkowego wykształcenia na poziomie branżowej szkoły II stopnia (od 1 września 2020 r.), technikum lub studiów wyższych. Potwierdzone wykształcenie kierunkowe może ułatwić awans na wyższe stanowiska kierownicze.

Możliwości potwierdzania kompetencji

Obecnie (2019 r.) osoba pracująca w zawodzie ogrodnik szkółkarz może potwierdzić swoje kompetencje poprzez zdanie egzaminu potwierdzającego kwalifikacje właściwe dla zawodu ogrodnik lub technik ogrodnik przed Okręgową Komisją Egzaminacyjną, w ramach kwalifikacji:

• RL.05 Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych,
• RL.18 Planowanie i organizacja prac ogrodniczych.

Istnieje możliwość potwierdzania kompetencji przydatnych w zawodzie ogrodnik szkółkarz poprzez uzyskanie certyfikatów ukończenia różnego rodzaju kursów i szkoleń, w szczególności z zakresu stosowania środków ochrony roślin czy potwierdzające uprawnienia operatora wózka jezdniowego (np. widłowego).

Więcej informacji można uzyskać w Bazie Usług Rozwojowych https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl oraz Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Osoba zatrudniona w zawodzie ogrodnik szkółkarz może rozszerzać swoje kompetencje zawodowe w zawodach pokrewnych:

Pracownik w zawodzie ogrodnik szkółkarz wykonuje różnorodne zadania, do których należą w szczególności:

• Z1 Ustalanie terenu pod zakładanie upraw szkółkarskich.
• Z2 Przygotowywanie gleby pod zakładanie upraw szkółkarskich.
• Z3 Rozmnażanie roślin szkółkarskich.
• Z4 Zakładanie upraw szkółkarskich.
• Z5 Pielęgnowanie upraw szkółkarskich.
• Z6 Wykonywanie cięć formujących roślin szkółkarskich.
• Z7 Wykopywanie, przechowywanie i przygotowywanie do sprzedaży roślin szkółkarskich.
• Z8 Prowadzenie dokumentacji szkółkarskiej.
• Z9 Obsługiwanie specjalistycznych maszyn, narzędzi i urządzeń stosowanych w produkcji szkółkarskiej oraz ich konserwowanie.

Kompetencja zawodowa Kz1: Przygotowywanie gleby, podłoża oraz materiałów do prowadzenia upraw szkółkarskich obejmuje zestaw zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Kompetencja zawodowa Kz2: Prowadzenie upraw szkółkarskich oraz przygotowywanie roślin do sprzedaży obejmuje zestaw zadań zawodowych Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Pracownik w zawodzie ogrodnik szkółkarz powinien posiadać kompetencje społeczne niezbędne do prawidłowego i skutecznego wykonywania zadań zawodowych.

W szczególności pracownik jest gotów do:

• Ponoszenia odpowiedzialności za wykonywane zadania zawodowe oraz ochronę środowiska.
• Wykonywania prac samodzielnie oraz do podejmowania współpracy zespołowej podczas wykonywania zadań zawodowych.
• Dostosowywania się do zmian występujących w środowisku pracy oraz zmieniającej się mody i trendów na rynku szkółkarskim.
• Oceniania jakości wykonywanych zadań zawodowych.
• Podnoszenia własnych kompetencji zawodowych zgodnie z postępem technologicznym w zawodzie oraz potrzebami pracodawcy.
• Przestrzegania zasad kultury i etyki podczas wykonywania zadań zawodowych.

Pracownik powinien mieć zdolność właściwego wykonywania zadań zawodowych i predyspozycje do rozwoju zawodowego. Dlatego wymaga się od niego odpowiednich kompetencji kluczowych. Zostały one zilustrowane w formie profilu (rys. 1) ukazującego ważność kompetencji kluczowych dla zawodu ogrodnik szkółkarz.

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu ogrodnik szkółkarz

Uwaga:

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt PIAAC (OECD).

Kompetencje zawodowe pracownika w zawodzie ogrodnik szkółkarz nawiązują do opisów poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji.

Opis zawodu, zadań zawodowych i wymagań kompetencyjnych może stanowić materiał informacyjny dla przygotowania (lub aktualizacji) opisów kwalifikacji wprowadzanych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK). Więcej informacji:

• Zintegrowany System Kwalifikacji: https://www.kwalifikacje.gov.pl
• Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji: https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Ogrodnik szkółkarz może pracować w:

• prywatnych gospodarstwach ogrodniczych,
• przedsiębiorstwach ogrodniczych,
• gospodarstwach szkółkarsko-sadowniczych,
• gospodarstwach szkółkarskich,
• gospodarstwach sadowniczych,
• centrach ogrodniczych,
• firmach zajmujących się dystrybucją materiału szkółkarskiego,
• firmach zajmujących się produkcją lub dystrybucją maszyn, narzędzi, urządzeń i środków produkcji wykorzystywanych w pracy ogrodnika szkółkarza.

Ogrodnik szkółkarz może prowadzić własne gospodarstwo szkółkarskie lub prowadzić działalność gospodarczą w tym zakresie. Systematycznie rośnie liczba miejsc pracy w tym zawodzie. Zapotrzebowanie na pracowników w tym zawodzie może mieć również charakter sezonowy.

Kształcenie

Obecnie (2019 r.) w ramach systemu kształcenia zawodowego w Polsce nie prowadzi się przygotowania kandydatów do pracy w zawodzie ogrodnik szkółkarz.

Kształcenie w zawodach pokrewnych ogrodnik i technik ogrodnik oferują branżowe szkoły I i II stopnia.

Możliwe jest również uczestnictwo w kwalifikacyjnych kursach zawodowych (dla dorosłych) w ww. zawodach pokrewnych, w ramach kwalifikacji: RL.05 Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych oraz RL.18 Planowanie i organizacja prac ogrodniczych, które mogą organizować:

• publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe,
• niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe,
• publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego,
• instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową,
• podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy Prawo przedsiębiorców.

Potwierdzenie ww. kwalifikacji prowadzą (również w trybie eksternistycznym) Okręgowe Komisje Egzaminacyjne.

Osoby, które uzyskały powyższe kwalifikacje, mają możliwość otrzymania również suplementu Europass (w języku polskim i angielskim), wydawanego na prośbę zainteresowanego przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne (do dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe), co ma istotne znaczenie w przypadku poszukiwania pracy za granicą.

Absolwent szkoły średniej po zdaniu egzaminy maturalnego może rozwijać swoje kompetencje zawodowe na studiach wyższych o profilu ogrodniczym.

Szkolenie

Dla osób pracujących w zawodzie ogrodnik szkółkarz wskazane jest ukończenie dodatkowych specjalistycznych szkoleń z zakresu szkółkarstwa. Tematyka szkoleń może obejmować takie zagadnienia, jak: zalecenia jakościowe dla ozdobnego materiału szkółkarskiego, wymagania wytwarzania i jakości materiału szkółkarskiego, szkodliwość i objawy chorób wywołanych przez wirusy na materiale szkółkarskim, ekspozycja towarów, obsługa klienta. Przydatne są również szkolenia kierowców wózków jezdniowych (np. widłowych).

Osoby stosujące środki ochrony roślin mają ustawowy obowiązek ukończyć szkolenie w tym zakresie. Szkolenia organizują Ośrodki Doradztwa Rolniczego w różnych częściach kraju.

Organizatorzy tych szkoleń potwierdzają uzyskane przez uczestników kompetencje stosownymi certyfikatami/zaświadczeniami.

Przykładowe instytucje oferujące szkolenia w zawodzie ogrodnik szkółkarz:

• wyspecjalizowane instytucje komercyjne, organizacje branżowe,
• instytucje oferujące szkolenia (kursy) w celu potwierdzenia kompetencji wymaganych do wykonywania określonych prac (tzw. uprawnienia zawodowe),
• producenci maszyn, urządzeń, wyposażenia, narzędzi, materiałów,
• dostawcy szkoleń on-line.

Wynagrodzenie (2019 r.) osób pracujących w zawodzie ogrodnik szkółkarz waha się najczęściej w granicach od 2250 zł do 3700 zł miesięcznie brutto w przeliczeniu na pełen etat. W przypadku umowy cywilno-prawnej (zlecenia) jest to często minimalne wynagrodzenie, czyli w 2019 r. 14,70 zł za godzinę.

Osoby z bogatym doświadczeniem zawodowym zdobytym np. w instytutach badawczych czy gospodarstwach szkółkarskich, jak również kierownicy zespołów, na których ciąży duża odpowiedzialność za efekty pracy podlegających im zespołów pracowniczych, czy też za pracę indywidualnych osób, mogą liczyć na ponadprzeciętne zarobki, czyli na ponad 3700 zł brutto miesięcznie. Posiadają oni niejednokrotnie unikalną, często niszową, wysoce specjalistyczną wiedzę z zakresu szkółkarstwa.

Poziom wynagrodzeń osób wykonujących zawód ogrodnik szkółkarz uzależniony jest też od:

• szczegółowego zakresu zadań zawodowych,
• wykształcenia,
• stażu pracy,
• sytuacji na lokalnym rynku pracy,
• rodzaju pracodawcy, wielkości i kapitału firmy,
• liczby przedsiębiorstw działających na danym terenie,
• regionu zatrudnienia,
• koniunktury na rynku szkółkarskim.

W zawodzie ogrodnik szkółkarz możliwe jest zatrudnienie osób niepełnosprawnych.

Warunkiem niezbędnym do zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami jest identyfikacja indywidualnych barier i dostosowanie technicznych i organizacyjnych warunków środowiska oraz stanowiska pracy do potrzeb zatrudnienia osób:

• z wadami i dysfunkcją wzroku (04-O), w przypadku możliwości skorygowania ich szkłami optycznymi lub soczewkami kontaktowymi,
• z dysfunkcją narządu słuchu (03-L), pod warunkiem, że niepełnosprawność ta jest możliwa do skorygowania za pomocą aparatów słuchowych,
• z dysfunkcją sfery psychicznej (02-P), jeśli na stanowisku pracy nie występują czynniki stresogenne, choroba jest w remisji i chory podejmuje leczenie, nie jest zaburzony rytm dnia i nocy oraz zachowana jest zasada równego traktowania pracowników,
• z dysfunkcją sfery intelektualnej (01-U), pod warunkiem, że zadania i czynności robocze nie przekraczają możliwości intelektualnych pracownika, co zwykle oznacza, że są proste i powtarzalne,
• z epilepsją (06-E), mogą wykonywać zawód na wybranych stanowiskach pracy, pod warunkiem, że napady padaczkowe występują sporadycznie i są sygnalizowane przez aurę, występują głównie wieczorem lub w nocy, nie powodują zbytniego zmęczenia i stosunkowo szybko następuje regeneracja sił po ich wystąpieniu, a przebieg choroby nie prowadzi do charakteropatii padaczkowej. Mogą być one zatrudnione warunkowo, po racjonalnym ograniczeniu zakresu zadań do sytuacji, w których możliwy jest stały nadzór i ewentualna szybka pomoc, a stanowisko pracy nie stwarza potencjalnych zagrożeń w przypadku emisji choroby.
• z innymi rodzajami niepełnosprawności wynikającymi z chorób układu krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowo-płciowego i innymi, pod warunkiem, że praca nie wymaga znacznego wysiłku fizycznego lub jest zorganizowana w taki sposób, aby pracownik miał możliwość regularnego przyjmowania leków i dokonywania niezbędnych zabiegów pielęgnacyjno-medycznych (np. zastrzyków insulinowych).